Tanzimat döneminin en önemli isimlerinden birisi olan Namık Kemal, hemen hemen tüm eserlerinde vatan, hürriyet, millet kavramlarını esas almıştır.Batılı anlamda ilk tiyatro eserimiz olan Vatan Yahut Silistre, Namık Kemalin de yazdığı ilk oyundur. Eser, Namık Kemalin sağlığında Gedikpaşa Tiyatrosunda sahnelenmiş hatta gösterimin ardından çıkan bazı olaylar ve İbret gazetesinde yayımlanan bazı makaleler, Namık Kemal ve arkadaşlarının sürgüne gönderilmesine neden olmuştur.

Bir tiyatro eseri olarak ayrıca ilgi görmüş, kısa zamanda başka dillere çevrilmiş ve pek çok tiyatro oyununun yazılmasına öncülük etmiştir. Rusların Silistre Kalesini kuşatmasına karşı koymak üzere gönüllü olarak Silistreye gelen İslam Bey ve erkek kılığına girerek onun ardından giden Zekiyenin hikâyesinin işlendiği Vatan Yahut Silistrede asıl vurgulanmak istenen, vatan uğruna yapılmayacak şey olmadığıdır.