Francocu Devlet oluşurken İspanya emperyalist/kapitalist sistemin çeperinde konuşlanmış, ekonomik gelişme sorunlarını aşamamış bir ülkeydi. Yeni kurulan devlet biçiminin ayırt edici özelliği, iktidarın belirli bir merkezde yoğunlaşması; otoriter ve faşist öğelerin kaynaşması olmuştur.

A. Raşit Kaya

A. Raşit Kaya, İspanya: Faşizmden Demokrasiye adlı kitabında müthiş bir eleştirel enerjiyle Avrupa'nın istisnai bir ülkesini mercek altına alıyor: 20. yüzyılın belki de en şiddetli iç savaşıyla altüst olan; sosyalistlerin, anarşistlerin, komünistlerin de dahil olduğu geniş bir yelpazede Sol'un kaybettiği bu iç savaş sonrasında faşist ve totaliter yapılanmaların toplumu kasıp kavurduğu, fakat yığınla baskıcı uygulamaya rağmen yüzünü yeniden ve ısrarla demokrasiye dönen İspanya. Türkçede benzeri bulunmayan bu çalışma, İspanya özelinden hareketle Türkiye gibi toplumların içinde bulunduğu siyasal darboğaza da ışık düşürmekte: totaliter rejimlerin panzehri olarak demokrasinin kaçınılmazlığı vurgulanmakta...